Άρα, δεν υπάρχει μία μορφή διαβήτη, αλλά ανάλογα με το μηχανισμό (έλλειψη ή ανεπάρκεια ινσουλίνης) διακρίνονται δύο κυρίως τύποι:
ΤΥΠΟΣ Ι : O λεγόμενος νεανικός διαβήτης που προσβάλλει συνήθως άτομα μικρής ηλικίας και είναι ινσουλινοεξαρτώμενος, όπου διακρίνεται παντελής έλλειψη ινσουλίνης και η λήψη της είναι εφ΄όρους ζωής.
ΤΥΠΟΣ ΙΙ : Ο λεγόμενος διαβήτης των ενηλίκων που προσβάλλει συνήθως άτομα ενήλικα που ως επί το πλείστον αντιμετωπίζουν πρόβλημα παχυσαρκίας.
Το άκουσμα της αρχικής διάγνωσης μπορεί να προκαλέσει σοβαρή συναισθηματική διαταραχή τόσο στον ίδιο τον πάσχοντα όσο και στους οικείους του, δηλαδή την οικογένειά του. Έρευνες δείχνουν πως αυτό το αρχικό σοκ και η συναισθηματική αστάθεια διαρκούν για κάποιους μήνες έως και ένα χρόνο.
Επιπλοκές του διαβήτη όπως ακρωτηριασμός ή προβλήματα στην όραση μπορούν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ψυχολογία του ασθενούς που μεταφράζεται σε θυμό και επιθετικότητα για τη νέα πραγματικότητα που βιώνει και του επιβάλλεται. Η επιθετικότητα μπορεί να αφορά τον ίδιο (απομόνωση) ή τους γύρω του.
Όταν ο διαβήτης αφορά παιδιά ή έφηβους απαιτείται οικογενειακή θεραπεία μια και για τα παιδιά αναλαμβάνουν την ευθύνη και φροντίδα οι γονείς τους με σκοπό την καλύτερη και ικανοποιητικότερη ρύθμιση του διαβήτη , για τους έφηβους οι ανάγκες είναι πολυπλοκότερες αφού η ίδια η ηλικία έχει μία ιδιαιτερότητα και ο ψυχισμός τους την περίοδο εκείνη είναι ήδη διαταραγμένος (για παράδειγμα η αποδοχή από τις παρέες τους, οι ερωτικές σχέσεις κλπ.). Όταν οι γονείς καλούνται να εκπαιδευτούν και να εκπαιδεύσουν ένα παιδί, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο και επίπονο, πολλές φορές παρατηρείται η γονική κόπωση (parental fatigue).
Οι ίδιοι έρχονται σε πολύ δύσκολη θέση όταν ίσως κάποιο από τα αδέλφια ζηλέψει για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του γονέα προς το άλλο παιδί ή όταν το ίδιο παιδί που αντιμετωπίζει την πάθηση νιώθει άσχημα και υποδεέστερα που έχει τη νόσο ενώ τα αδέλφια του όχι.
Βέβαια, ο τρόπος διατροφής του διαβητικού είναι ο ενδεδειγμένος για όλους άσχετα αν δεν ακολουθείται από όλους. Καλό λοιπόν θα είναι τα διατροφικά πρότυπα του ασθενούς να τα ενστερνίζεται όλη η οικογένεια αφήνοντας στην άκρη τις άχρηστες θερμίδες του πρόχειρου και γρήγορου φαγητού και τα γλυκά.
Χρόνιες παθήσεις όπως αυτή του διαβήτη είναι φυσικό να επηρεάζουν ολόκληρη την οικογένεια στη μεταξύ τους συμπεριφορά καθώς και το εξωτερικό τους περιβάλλον. Ο ασθενής με διαβήτη και οι οικείοι του πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτόν. Ο καινούργιος αυτός τρόπος ζωής απαιτεί χρόνο και γνώση.
Η πρώτη επαφή για το πώς θα διαχειριστεί κάποιος την ασθένεια γίνεται στο νοσοκομείο όπου και γνωστοποιείται από τι πάσχει. Βέβαια, οι γνώσεις αυτές πρέπει να «φρεσκάρονται» γιατί οι πληροφορίες για τη νόσο συνεχώς προοδεύουν.
Η ενεργή συμμετοχή των ασθενών κρίνεται αναγκαία για να προλαμβάνονται τυχόν επιπλοκές που προκαλούνται από την ασθένεια. Το να μάθει ένας ασθενής να διαχειρίζεται την ασθένειά του θα τον βοηθήσει να εξοικειωθεί με αυτήν, να γίνει αυτόνομος, να μπορεί από μόνος του να συνειδητοποιεί τον κίνδυνο όπως επίσης και να αποστασιοποιηθεί από την ίδια την ασθένεια.
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο για τη θεραπεία των ασθενών, καθώς εξασφαλίζει την ομαλοποίηση του βάρους και ταυτόχρονα την ρύθμιση του σακχάρου. Ένας σωστός τρόπος διατροφής, η ένταξη της άσκησης στην καθημερινή ζωή και η θετική στάση απέναντι στη νόσο είναι τρόποι σωστής αντιμετώπισης.